Historia
Katowice, które dziś są dużym miastem i siedzibą wielu ważnych instytucji zarówno kościelnych, jak i świeckich, były kiedyś małą wsią, założoną pod koniec XVI wieku. Od samych początków istnienia tej osady jej mieszkańców przydzielano do starej parafii w Bogucicach, gdzie należało też - starsze od Katowic - Załęże. Z czasem jednak zaistniała potrzeba wprowadzenia podziału i stworzenia nowej wspólnoty wiernych ze względu na rosnącą liczbę ludności. Pod koniec XIX wieku parafia Bogucka liczyła już ponad 10 tys. mieszkańców. Wydzielono z niej obszar Katowic, a pierwszy wybudowany w tym mieście kościół, znajdował się koło dzisiejszego Placu Wolności. Był to prosty budynek z tzw. muru pruskiego. Miał służyć jako budowla tymczasowa podczas zaplanowanej już wtedy budowy kościoła Mariackiego.
Kościół Mariacki ukończono w roku 1870. Po około 20 latach okazało się, że liczba parafian znowu wzrosła i istnieje potrzeba nowego podziału parafii. W ostatnim dziesięcioleciu XIX zadecydowano o budowie nowego kościoła w południowej dzielnicy Katowic, która do tej pory nie była zabudowana.
W roku 1892 Zarząd Kościelny przy kościele Mariackim podjął decyzję o zakupie gruntu od rolnika Adamca. Osobą, która zabiegała o zbudowanie nowej świątyni był proboszcz kościoła Mariackiego ks. Wiktor Schmidt. Sam prowadził odpowiednią korespondencję, szukał funduszy i rozwiązywał piętrzące się trudności. Na jego wniosek sporządzono kilka projektów nowego budynku.
Warto zaznaczyć, że wahano się wówczas pomiędzy romańskim a gotyckim stylem kościoła. Z pomocą budowniczym przyszedł ks. Kardynał Jerzy Kopp. Obiecał on wspomóc działania budowniczych sumą 20 tys. marek oraz polecił, aby projekt świątyni sporządził radca budowlany Erbes z Wrocławia, który to zadecydował, że nowy kościół będzie w stylu gotyckim.
W międzyczasie magistrat Katowic zakończył plany zabudowy nowych terenów miasta i wyrażono zgodę na rozpoczęcie budowy świątyni. W końcowych latach XIX wieku uzyskano ostatnie zezwolenia i dopełniono reszty formalności.
Budowę rozpoczęto 1 maja 1898 roku, a ukończono już w XX wieku: wniosek o odbiór budynku kościoła Zarząd Kościelny wniósł 17 kwietnia 1902 roku. Dodatkowym zadaniem było wykończenie wnętrza budowli tak, aby mogła ona służyć wiernym.
W prezbiterium i nawach umieszczono witraże przedstawiające postacie św. Piotra i św. Pawła, Rodzinę Świętą, Matkę Boską Bolesną oraz postać Jezusa, przyjaciela dzieci. Dodatkowo wnętrze kościoła przyozdobiono figurami świętych, które zakupili hojni parafianie. Warto wiedzieć, że przed wojną w naszym kościele znajdowały się ołtarze w stylu gotyckim, które niestety do naszych czasów nie dochowały się.
Organy do kościoła sporządził Pan Kurzer z Gliwic. Sprawdzający je rewizor Emanuel Adler, główny organista katedry wrocławskiej, bardzo pochwalił jakość instrumentu. Przez cały czas istnienia kościoła organy były odnawiane i remontowane, tak aby mogły zachować dobrą jakość dźwięku.
Pierwszym organistą został miejscowy nauczyciel p. Ryszard Rudzki, ale od 1908 roku parafia miała swojego stałego organistę, którym został p. Jan Niesłony. Do jego dodatkowych obowiązków należała też praca w kancelarii oraz prowadzenie chóru kościelnego. W czasie I wojny światowej służył w wojsku, ale po zakończeniu działań wojennych powrócił na dawne miejsce pracy. Jan Niesłony zmarł w 1929 roku i przez kilka lat parafia znów nie miała stałego organisty. Sytuacja zmieniła się diametralnie, gdy w 1934 roku rozpisano konkurs na stanowisko organisty. Wybrano wówczas Józefa Jakaca, który przez długie lata doskonale wypełniał swoje obowiązki. Obecnie funkcję organisty pełni równie utalentowana wnuczka p. Jakaca - pani Elżbieta Laksa, która godnie kontynuuje jego dzieło.
Niezwykle ważną rolę w kościele pełnią dzwony. W czasie budowy świątyni zakupiono pięć nowych dzwonów, które poświęcono 8 września 1901 roku. Niestety w czasie II wojny światowej należało oddać dwa z nich na potrzeby wojska.
Bullą papieską z 11 listopada 1925 roku kościół św. Piotra i Pawła stał się kościołem katedralnym i pozostawał nim do roku 1957, czyli do czasu ukończenia budowy Katedry Chrystusa Króla w Katowicach.
(Historię napisano na podstawie książki Ludwika Musioła, Z dziejów parafii Św. Piotra i Pawła w Katowicach, Katowice 2003.)
PROBOSZCZOWIE:
- ks. dziekan Wiktor Schmidt - inicjator budowy kościoła
- ks. proboszcz Joannes Globisz (lata 1902 - 1923)
- ks. proboszcz Karol Mathea (kanonik honorowy, dziekan dekanatu Katowice - Południe, podpułkownik Wojska Polskiego) (lata 1923 - 1964)
W czasie okupacji hitlerowskiej kościołem kierowali księża substytuci:
- ks. Karol Skupin (1939 - 1941)
- ks. Alfons Tomaszewski (1941 - 1945)
- ks. Karol Mathea
W okresie Polski Ludowej biskupi katowiccy musieli opuścić diecezję. Pod ich nieobecność ks. Mathea został odsunięty, a jego miejsce zajął:
- ks. Zygfryd Wołek (1953)
- ks. Józef Miczka (1954-1956)
Po "odwilży" politycznej w 1956 r. do diecezji powrócili biskupi, a do parafii przywrócono ks. Karola Matheę.
- ks. Longin Kozub (audiutor 1962-1964, administrator 1964-1972)
- ks. prałat Stanisław Chwila (1972-1980)
- ks. Adam Woźnik (1980-1982)
- ks. dr Czesław Podleski (1982-1986)
- ks. Krzysztof Ryszka (1987)
- ks. Paweł Buchta (1987-2012)
- ks. Andrzej Nowicki (2012-teraz)
